انرژی خورشیدی در سال‌های اخیر به یکی از جذاب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران تبدیل شده است. با توجه به آفتاب‌خیز بودن کشور، ساخت نیروگاه خورشیدی می‌تواند هم به صرفه اقتصادی باشد و هم به توسعه پایدار کمک کند. اما پرسش اصلی بسیاری از سرمایه‌گذاران این است: هزینه ساخت نیروگاه خورشیدی در ایران چقدر است و چه عواملی بر آن تأثیر می‌گذارند؟
عوامل مؤثر بر هزینه ساخت نیروگاه خورشیدی
هزینه احداث یک نیروگاه خورشیدی به چند بخش اصلی تقسیم می‌شود:
- ظرفیت نیروگاه (کیلووات یا مگاوات)
هرچه ظرفیت نیروگاه بیشتر باشد، طبیعتاً سرمایه اولیه نیز افزایش پیدا می‌کند. نیروگاه‌های کوچک خانگی معمولاً بین ۵ تا ۲۰ کیلووات هستند، در حالی که نیروگاه‌های صنعتی از ۱۰۰ کیلووات تا چندین مگاوات ظرفیت دارند. - قیمت پنل خورشیدی
پنل خورشیدی اصلی‌ترین بخش یک نیروگاه است. قیمت آن بسته به برند، راندمان و تکنولوژی مورد استفاده (مانند مونوکریستال یا پلی‌کریستال) متفاوت خواهد بود. - اینورتر و تجهیزات الکتریکی
اینورتر نقش حیاتی در تبدیل برق DC به AC دارد. کیفیت و ظرفیت اینورتر تأثیر مستقیم بر هزینه و کارایی نیروگاه دارد. - زیرساخت و نصب
شامل هزینه‌های فونداسیون، سازه فلزی، کابل‌کشی و نیروی انسانی می‌شود. در زمین‌های صعب‌العبور یا پروژه‌های بزرگ، این هزینه بیشتر خواهد بود. - مجوزها و هزینه‌های جانبی
گرفتن مجوز از سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر (ساتبا) و هزینه‌های اداری نیز بخشی از سرمایه‌گذاری اولیه محسوب می‌شود.
هزینه تقریبی ساخت نیروگاه خورشیدی در ایران
بر اساس قیمت‌های به‌روز بازار ایران در سال ۱۴۰۴، می‌توان تخمین زد:
- نیروگاه خانگی ۵ کیلوواتی: حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان
- نیروگاه ۲۰ کیلوواتی: حدود ۹۰۰ میلیون تا ۱/۲ میلیارد تومان
- نیروگاه ۱۰۰ کیلوواتی صنعتی: بین ۴ تا ۵ میلیارد تومان
- نیروگاه ۱ مگاواتی: حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان
این اعداد بسته به قیمت دلار، برند تجهیزات و شرایط نصب می‌توانند تغییر کنند.
بازگشت سرمایه نیروگاه خورشیدی
یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی، خرید تضمینی برق توسط وزارت نیرو است. دولت ایران برق تولیدی نیروگاه‌های خورشیدی را با قراردادهای ۲۰ ساله خریداری می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که بازگشت سرمایه برای یک نیروگاه خورشیدی بین ۴ تا ۶ سال باشد و پس از آن، کل سود پروژه در اختیار سرمایه‌گذار قرار گیرد.
چرا سرمایه‌گذاری در نیروگاه خورشیدی به‌صرفه است؟
- کاهش هزینه پنل‌ها و تجهیزات در سال‌های اخیر
- وجود مشوق‌های دولتی و قرارداد خرید تضمینی برق
- طول عمر بالای پنل‌ها (بیش از ۲۵ سال)
- کمک به محیط زیست و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای
جمع‌بندی
هزینه ساخت نیروگاه خورشیدی در ایران به ظرفیت، نوع تجهیزات و شرایط نصب بستگی دارد، اما در مقایسه با بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها، ریسک پایین و بازدهی بالایی دارد. اگر به دنبال یک سرمایه‌گذاری مطمئن و بلندمدت هستید، نیروگاه خورشیدی یکی از بهترین انتخاب‌ها در ایران است.
